soạn văn 7 bài ca dao dân ca

Soan Van Lop 7 - Bạn đang cần hỗ trợ giải đáp tư vấn và tìm kiếm hãy để tôi giúp tìm kiếm, gợi ý những hướng xử lý và giải đáp những trường hợp mà bạn và các đọc giả khác đang gặp phải. HỎI ĐÁP - TƯ VẤN. Ca dao, dân ca là thể loại văn học mới được học trong chương trình Ngữ Văn lớp 7, tập 1.Tài liệu xin giới thiệu bài soạn văn 7 Ca dao, dân ca - Những câu hát về tình cảm gia đình, hy vọng sẽ giúp ích cho học sinh trong quá trình chuẩn bị bài Soạn văn Những câu hát về tình cảm gia đình chi tiết I. Một vài nét về thể loại: Ca dao, dân ca Bản 2/ Soạn bài: Ca dao, dân ca những câu hát về tình cảm gia đình (siêu ngắn) Câu 1 (trang 36 Ngữ Văn 7 Tập 1): Phân tích từng bài ca dao có thể thấy. + Đây là lời người con gái lấy chồng xa quê nói với mẹ hướng về quê mẹ. + Dấu hiệu đối tượng hướng đến quê mẹ. a, Chuẩn bị - Xem bài văn kể lại truyền thuyết Thánh Gióng ở phần Viết. - Sắp xếp tranh ảnh hoặc các phương tiện hỗ trợ khác (nếu có). b, Tìm ý và lập dàn ý - Xem lại dàn ý đã chuẩn bị ở phần Viết để bổ sung, chỉnh sửa. - Chú ý kiểm tra các sự kiện chính, các yếu tố sáng tạo trong nội dung và cách kể lại câu chuyện. c, Nói và nghe Hướng dẫn soạn bài. Câu 1 (trang 36 Ngữ Văn 7 Tập 1): Phân tích từng bài ca dao có thể thấy. - Bài 1. + đây là lời của cha mẹ nói với con. + dấu hiệu là tiếng gọi con ơi. - Bài 2. + đây là lời người con gái lấy chồng xa quê nói với mẹ hướng về quê mẹ. + dấu hiệu Site De Rencontre Alpes De Haute Provence. Soạn văn lớp 7 lý thuyết trắc nghiệm hỏi đáp bài tập sgk Câu hỏi Soạn văn bài ca dao , dân ca ngữ văn 7 mm giúp với . Viết đoạn văn khoảng 5-7 câu trình bày cảm nhận của em về vẻ đẹp của hình ảnh Bác Hồ trong đoạn văn trên Đoạn văn trên trong Sách vnenHướng dẫn học Ngữ Văn lớp 7 phần C, bài 1 trang 142 Giúp mình với ah, mình đag cần ah!! Xem chi tiết C . Luyện tập a Qua những bài ca dao trên , e có nhận xét gì về đời sống tâm hồn , tình cảm của người dân lao động xưa?b Hãy nêu nhận xét của e về thể thơ của các bài ca dao đó Xem chi tiết Hãy nêu những câu ca dao dân ca, tục ngữ lưu hành ở tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu Xem chi tiết Ca dao, dân ca là những bài ca của người lao động thể hiện tâm tư, tình cảm với...........Ca dao, dân ca thường sử dụng các biện pháp nghệ thuật ...... để thể hiện nội dung trữ tình Xem chi tiết Cho 20 câu ca dao, dân ca, tục ngữ lưu hành ở Lâm Đồng Lạc Dương Xem chi tiết văn nghị luận là gì. Giải thích về 1 câu ca dao ,tục ngữ Xem chi tiết Giúp mik nha Phần đọc hiểu văn bản của bài ca dao về quê hương đất nước và tình cảm gia đình xã hội Chương trình ngữ văn địa phương 7 trang 16 nha Cảm mơn nhìu❤ Xem chi tiết Hà Vy 7 tháng 1 2020 lúc 2021 em hãy tự làm 1 bài thơ lục bát giúp mik với , mik sắp nộp bài rồi huhu... Xem chi tiết Trong câu thơ đầu tiên của bài thơ Nam quốc sơn hàbản phiên âm từng chữ yếu tố có nghĩa gìÂm Hán ViệtNamquốc,sơn,hà,Nam,đế cư Nghĩa.......,......,....,.......,........Sách giáo khoa Ngữ Văn 7,tập 1Vnen Xem chi tiết Ca dao, dân ca những câu hát về tình cảm gia đình Soạn vănLớp 7Ca dao, dân ca những câu hát về tình cảm gia đình Bài 1 Công ơn sinh thành, dưỡng dục của cha 2 Nỗi nhớ mẹ của người con gái lấy chồng xa 3 Nỗi nhớ và sự kính yêu đối với ông 4 Tình cảm anh em. Trang 36 SGK Ngữ Văn 7 - Tập 1 Lời của từng bài ca dao là lời của ai nói với ai? Tại sao em khẳng định như vậy? Bài ca dao 1 lời của người mẹ hát ru ca dao 2 lời của người con gái lấy chồng xa quê nói với ca dao 3 lời của con cháu nói với ông ca dao 4 lời của cha mẹ dặn dò con cái hoặc lời anh em tâm sự với nhau. Em khẳng định như vậy là dựa vào nội dung của mỗi bài ca dao. Câu 2 Trang 36 SGK Ngữ Văn 7 - Tập 1 Tình cảm mà bài 1 muốn diễn tả là tình cảm gì? Hãy chỉ ra cái hay của ngôn ngữ, hình ảnh, âm điệu của bài ca dao này. Tìm những câu ca dao cũng nói đến công cha nghĩa mẹ tương tự như bài 1. Tình cảm mà bài ca dao 1 muốn diễn tả là tình cảm của cha mẹ đối với con cái, nhắc nhở công ơn sinh thành, dưỡng dục của cha hay của bài ca daoVí công lao của cha mẹ với các hình ảnh to lớn, vĩnh hằng núi ngất trời, nước biển ảnh cù lao chín chữ cụ thể hóa về công cha, nghĩa ngữ sử dụng từ láy “mênh mông”Âm điệu nhắn nhủ, tâm câu ca dao tương tựCông cha như núi Thái SơnNghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy raMột lòng thờ mẹ kính chaCho tròn chữ hiếu mới là đạo cha nặng lắm ai ơiNghĩa mẹ bằng trời chín tháng cưu mang.… Câu 3 Trang 36 SGK Ngữ Văn 7 - Tập 1 Bài 2 là tâm trạng người phụ nừ lấy chồng xa quê. Hãy nói rõ tâm trạng đó qua việc phân tích các hình ảnh thời gian, không gian, hành động và nỗi niềm của nhân vật. Bài 2 là tâm trạng của người phụ nữ lấy chồng xa tích tâm trạngThời gian "chiều chiều" - từ láy gợi buồn và thời gian tuần hoàn, lặp gian "ngõ sau" - vắng lặng, không gian rộng, gợi sự cô động “đứng”, “trông” hướng vọng, không yên niềm “ruột đau chín chiều” nhớ thương cha mẹ, tê tái, đau buồn không giúp đỡ được cha mẹ.⟹ Nỗi nhớ quê mẹ của người con gái được thể hiện da diết. Câu 4 Trang 36 SGK Ngữ Văn 7 - Tập 1 Bài ca dao 3 diễn tả nỗi nhớ và sự kính yêu đối với ông bà. Tình cảm đó được diễn tả như thế nào? Cái hay của cách diễn tả đó. Nỗi nhớ và sự kính yêu đối với ông bà được diễn tả trong bài 3Từ ngó lên thể hiện sự kính trọng của con cháu với ông ảnh nuộc lạt mái nhà thể hiện sự gắn bó bền chặt của những người trong gia đình và công lao ông bà khó nhọc cần cù gây dựng cho con so sánh bao nhiêu ... bấy nhiêu đã cụ thể hóa nỗi nhớ công lao vốn rất trừu tượng. Câu 5 Trang 36 SGK Ngữ Văn 7 - Tập 1 Trong bài ca dao 4, tình cảm anh em thân thương được diễn tả như thế nào? Bài ca dao này nhắc nhở chúng ta điều gì? Trong bài 4, tình cảm anh em thân thương được diễn tả thông quaĐiệp từ "cùng chung - cùng thân" tính thiêng liêng, quan sánh ví anh - em với tay – chân phải biết gắn kết, nương tựa lẫn nhau thì gia đình mới êm ấm, hạnh dùng những từ ngữ mộc mạc, quen thuộc, dễ hiểu khi nói về sự gắn bó thân thiết của tình anh ca dao muốn nhắc nhở chúng ta anh em phải hòa thuận, đoàn kết, thương yêu nhau để cha mẹ vui lòng, Câu 6 Trang 36 SGK Ngữ Văn 7 - Tập 1 Những biện pháp nghệ thuật nào được cả bốn bài ca dao sử dụng? Những biện pháp nghệ thuật được cả 4 bài sử dụngThể thơ lục ví von, so hình ảnh gần gũi, quen thuộc trong đời sống hàng ngữ không theo hình thức đối đáp mà chỉ là lời nhắn nhủ, tâm tình. Soạn bài môn Ngữ văn lớp 7 học kì ISoạn bài Ca dao, dân ca những câu hát về tình cảm gia đìnhBài soạn môn Ngữ văn lớp 7 học kì 1 dưới đây Ca dao, dân ca những câu hát về tình cảm gia đình được VnDoc sưu tầm và giới thiệu tới các em học sinh tham khảo để hiểu rõ về câu ca dao và dân ca, những câu hát về tình cảm gia đình để chuẩn bị tốt cho bài giảng của học kì mới sắp tới đây của bài lớp 7 Mạch lạc trong văn bảnSoạn bài lớp 7 Bố cục trong văn bảnSoạn bài lớp 7 Cuộc chia tay của những con búp bêCA DAO, DÂN CANHỮNG CÂU HÁT VỀ TÌNH CẢM GIA ĐÌNHI. VỀ THỂ LOẠI1. Ca dao, dân ca là tên gọi chung của các thể loại trữ tình dân gian kết hợp giữa lời và nhạc, diễn tả đời sống nội tâm của con người. Hiện nay còn phân biệt ca dao và dân ca Dân ca là những sáng tác kết hợp giữa lời và nhạc, ca dao là lời thơ của dân ca, ngoài ra còn bao gồm cả những bài thơ dân gian mang phong cách nghệ thuật chung với lời thơ dân Ca dao, dân ca thuộc loại trữ tình, phản ánh tâm tư tình cảm, thế giới tâm hồn của con người trữ phát ra, bày tỏ, thể hiện; tình tình cảm, cảm xúc. Nhân vật trữ tình phổ biến trong ca dao, dân ca là những người vợ, người chồng, người mẹ, người con,... trong quan hệ gia đình, những chàng trai, cô gái trong quan hệ tình bạn, tình yêu, người nông dân, người phụ nữ,... trong quan hệ xã hội. Cũng có những bài ca dao châm biếm phê phán những thói hư tật xấu của những hạng người và những sự việc đáng cười trong xã hội. Ca dao châm biếm thể hiện khá tập trung những nét đặc sắc của nghệ thuật trào lộng dân gian Việt Bên cạnh những đặc điểm chung với thơ trữ tình có vần, nhịp, sử dụng nhiều biện pháp tu từ,..., ca dao, dân ca có những đặc thù riêngCa dao, dân ca thường rất ngắn, đa số là những bài gồm hai hoặc bốn dòng dụng thủ pháp lặp lặp kết cấu, lặp dòng thơ mở đầu, lặp hình ảnh, lặp ngôn ngữ,... như là một thủ pháp chủ yếu để tổ chức hình Ca dao, dân ca là mẫu mực về tính chân thực, hồn nhiên, cô đúc, về sức gợi cảm và khả năng lưu truyền. Ngôn ngữ ca dao, dân ca là ngôn ngữ thơ nhưng vẫn rất gần với lời nói hằng ngày của nhân dân và mang màu sắc địa phương rất KIẾN THỨC CƠ BẢN1. Căn cứ vào nội dung câu hát có thể thấy bài ca dao thứ nhất là lời của người mẹ hát ru con, bài thứ hai là lời của người con gái lấy chồng xa quê nói với mẹ, bài thứ ba là lời của con cháu đối với ông bà, bài thứ tư là lời của cha mẹ dặn dò con cái hoặc lời anh em tâm sự với Bài 1, tác giả ví công cha, nghĩa mẹ như núi ngất trời, như nước ở ngoài biển Đông là lấy cái mênh mông, vĩnh hằng, vô hạn của trời đất, thiên nhiên để so sánh, làm nổi bật ý nghĩa công ơn cha mẹ vô cùng to lớn, không thể nào cân đong đo đếm hết được. Ví công cha với núi ngất trời là khẳng định sự lớn lao, ví nghĩa mẹ như nước biển Đông là để khẳng định chiều sâu, chiều rộng. Đây cũng là một nét tâm thức của người Việt. Hình ảnh mẹ không lớn lao, kì vĩ như hình ảnh cha nhưng sâu xa hơn, rộng mở và gần gũi hơn. Đối công cha với nghĩa mẹ, núi với biển là cách diễn đạt quen thuộc, đồng thời cũng làm cho các hình ảnh được tôn cao thêm, trở nên sâu sắc và lớn lao Ngày xưa, do quan niệm "trọng nam khinh nữ", coi "con gái là con người ta" nên những người con gái bị ép gả hoặc phải lấy chồng xa nhà đều phải chịu nhiều nỗi khổ tâm. Nỗi khổ lớn nhất là xa nhà, thương cha thương mẹ mà không được về thăm, không thể chăm sóc, đỡ đần lúc cha mẹ đau ốm, bệnh nhớ mẹ của người con gái trong bài ca dao này rất da diết. Điều đó được thể hiện qua nhiều từ ngữ, hình ảnhChiều chiều không phải một lần, một lúc mà chiều nào cũng ngõ sau ngõ sau là ngõ vắng, đi với chiều chiều càng gợi lên không gian vắng lặng, heo hút. Trong khung cảnh ảm đạm, hình ảnh người phụ nữ cô đơn thui thủi một mình nơi ngõ sau càng nhỏ bé, đáng thương hơn đau chín chiều chín chiều là "chín bề", là "nhiều bề". Dù là nỗi đau nào thì cái không gian ấy cũng làm cho nó càng thêm tê tái. Cách sử dụng từ ngữ đối xứng chiều chiều - chín chiều cũng góp phần làm cho tình cảnh và tâm trạng của người con gái càng nặng nề, đau xót Bài 3 diễn tả nỗi nhớ và sự yêu kính đối với ông bà. Để diễn đạt những tình cảm ấy, tác giả dân gian đã dùng biện pháp tu từ so sánh nỗi nhớ được so sánh như nuộc lạt buộc trên mái nhà rất nhiều.Cái hay của cách diễn đạt này nằm ở cách dùng từ "ngó lên" chỉ sự thành kính và ở hình ảnh so sánh nỗi nhớ – nuộc lạt trên mái nhà. Hình ảnh "nuộc lạt" vừa gợi ra cái nhiều về số lượng dùng cái vô hạn để chỉ nỗi nhớ và sự yêu kính ông cha vừa gợi ra sự nối kết bền chặt tình cảm máu mủ ruột rà, tình cảm huyết thống của con cháu với ông cha.5. Bài 4 là những câu hát về tình cảm anh em. Anh em là hai nhưng cũng là một, vì "Cùng chung bác mẹ, một nhà cùng thân" cùng một cha mẹ sinh ra, cùng chung sống, cùng chung buồn vui, sướng khổ. Quan hệ anh em còn được ví với hình ảnh chân – tay những bộ phận gắn bó khăng khít trên một cơ thể thống nhất. Hình ảnh đó nói lên tình nghĩa và sự gắn bó thiêng liêng của anh ca dao là lời nhắc nhở chúng ta anh em phải hoà thuận, phải biết nương tựa lẫn nhau thì gia đình mới ấm êm, cha mẹ mới vui Những biện pháp nghệ thuật tiêu biểu trong cả bốn bài ca daoThể thơ lục ví von, so hình ảnh gần gũi, quen thuộc trong đời sống hàng biệt, ngôn ngữ vẫn mang tính chất hướng ngoại nhưng không theo hình thức đối đáp mà chỉ là lời nhắn nhủ, tâm RÈN LUYỆN KĨ NĂNG1. Cách đọcCác bài ca dao đều được viết theo thể lục bát, nhịp 2/2 hoặc 4/4, do đó cần đọc trầm và nhấn giọng, thể hiện mối quan hệ tình cảm chân thành, thắm Tình cảm được diễn tả trong bốn bài ca là tình cảm gia đình. Những câu ca thuộc chủ đề này thường là những lời ru của mẹ, lời cha mẹ, ông bà nói với con cháu hoặc ngược lại nó là lời con cháu nói với cha mẹ ông bà nhằm bày tỏ những tình cảm về công ơn sinh thành, về tình mẫu tử, tình anh em ruột Có thể kể thêm một số câu ca dao sauCông cha như núi Thái SơnNghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy raMột lòng thờ mẹ kính chaCho tròn chữ hiếu mới là đạo chiều ra đứng ngõ sauTrông về quê mẹ ruột đau chín chiều ra đứng bờ sôngMuốn về quê mẹ mà không có các bạn tham khảo tài liệu liên quanDưới đây là bài soạn Ca dao, dân ca những câu hát về tình cảm gia đình bản rút gọn nếu bạn muốn xem hãy kích vào đây Soạn văn 7 Ca dao, dân ca những câu hát về tình cảm gia đìnhNgoài đề cương ôn tập chúng tôi còn sưu tập rất nhiều tài liệu học kì 1 lớp 7 từ tất cả các trường THCS trên toàn quốc của tất cả các môn Toán, Văn, Anh, Lý, Hóa, Sinh. Hy vọng rằng tài liệu lớp 7 này sẽ giúp ích trong việc ôn tập và rèn luyện thêm kiến thức ở nhà. Chúc các bạn học tốt và đạt kết quả cao trong kì thi sắp tới Hướng dẫn Soạn Bài 3 sách giáo khoa Ngữ văn 7 tập một. Nội dung bài Soạn bài Ca dao dân ca những câu hát về tình cảm gia đình sgk Ngữ văn 7 tập 1 bao gồm đầy đủ bài soạn, tóm tắt, miêu tả, tự sự, cảm thụ, phân tích, thuyết minh… đầy đủ các bài văn mẫu lớp 7 hay nhất, giúp các em học tốt môn Ngữ văn lớp 7. Soạn bài Ca dao dân ca những câu hát về tình cảm gia đình sgk Ngữ văn 7 tập 1 1. Ca dao, dân ca là gì? – Ca dao, dân ca là tên gọi chung của các thể loại trữ tình dân gian kết hợp giữa lời và nhạc, diễn tả đời sống nội tâm của con người. – Hiện nay còn phân biệt ca dao và dân ca Dân ca là những sáng tác kết hợp giữa lời và nhạc, ca dao là lời thơ của dân ca, ngoài ra còn bao gồm cả những bài thơ dân gian mang phong cách nghệ thuật chung với lời thơ dân ca. – Ca dao, dân ca thuộc loại trữ tình, phản ánh tâm tư tình cảm, thế giới tâm hồn của con người trữ phát ra, bày tỏ, thể hiện ; tình tình cảm, cảm xúc. Nhân vật trữ tình phổ biến trong ca dao, dân ca là những người vợ, người chồng, người mẹ, người con,… trong quan hệ gia đình, những chàng trai, cô gái trong quan hệ tình bạn, tình yêu, người nông dân, người phụ nữ,… trong quan hệ xã hội. Cũng có những bài ca dao châm biếm phê phán những thói hư tật xấu của những hạng người và những sự việc đáng cười trong xã hội. Ca dao châm biếm thể hiện khá tập trung những nét đặc sắc của nghệ thuật trào lộng dân gian Việt Nam. – Bên cạnh những đặc điểm chung với thơ trữ tình có vần, nhịp, sử dụng nhiều biện pháp tu từ,…, ca dao, dân ca có những đặc thù riêng + Ca dao, dân ca thường rất ngắn, đa số là những bài gồm hai hoặc bốn dòng thơ. + Sử dụng thủ pháp lặp lặp kết cấu, lặp dòng thơ mở đầu, lặp hình ảnh, lặp ngôn ngữ,… như là một thủ pháp chủ yếu để tổ chức hình tượng. – Ca dao, dân ca là mẫu mực về tính chân thực, hồn nhiên, cô đúc, về sức gợi cảm và khả năng lưu truyền. Ngôn ngữ ca dao, dân ca là ngôn ngữ thơ nhưng vẫn rất gần với lời nói hằng ngày của nhân dân và mang màu sắc địa phương rất rõ. 2. Nội dung – Tình cảm đối với ông bà, cha mẹ, anh em và tình cảm của ông bà, cha mẹ đối với con cháu luôn là những tình cảm sâu nặng, thiêng liêng nhất trong đời sống mỗi con người. – Nhắc nhở chúng ta phải biết yêu thương, coi trọng gia đình. 3. Nghệ thuật – Sử dụng biện pháp so sánh, ẩn dụ, đối xứng, tăng cấp … – Có giọng điệu ngọt ngào mà trang nghiêm. – Diễn tả tình cảm qua những mô típ. – Thể thơ lục bát và lục bát biến thể gợi âm điệu tâm tình, nhắn nhủ. – Ngôn ngữ thơ nhưng vẫn rất gần với lời nói hằng ngày của nhân dân và mang màu sắc địa phương. – Dùng hình ảnh phủ định để khẳng định. – Các vế trong bài có quan hệ nhân – quả. Dưới đây là bài Hướng dẫn Soạn bài Ca dao dân ca những câu hát về tình cảm gia đình sgk Ngữ văn 7 tập 1. Các bạn cùng tham khảo nhé! Đọc – Hiểu văn bản giới thiệu với các bạn đầy đủ phương pháp, lời hướng dẫn, câu trả lời các câu hỏi có trong phần Đọc – Hiểu văn bản của Bài 3 trong sách giáo khoa Ngữ văn 7 tập một cho các bạn tham khảo. Nội dung chi tiết câu trả lời từng câu hỏi các bạn xem dưới đây 1. Trả lời câu hỏi 1 trang 36 sgk Ngữ văn 7 tập 1 Lời của từng bài ca dao là lời của ai, nói với ai? Tại sao em khẳng định như vậy? Trả lời – Bài ca dao 1 lời của người mẹ hát ru con Dấu hiệu khẳng định điều đó Tiếng gọi “con ơi” – Bài ca dao 2 lời của người con gái lấy chồng xa quê nói với mẹ. Dấu hiệu khẳng định điều đó Đối tượng mà lời ca dao hướng tới “Trông về quê mẹ”; Trong ca dao dân ca, không gian “Ngõ sau”. “Bên sông” thường gắn với tâm trạng của người phụ nữ. – Bài ca dao 3 lời của con cháu nói với ông bà. Dấu hiệu khẳng định điều đó “Nuột lạt mái nhà” là hình ảnh gợi nhớ người thân gia đình trong ca dao – Dân ca; Đối tượng của nỗi nhớ “ông bà” – Bài ca dao 4 lời của cha mẹ dặn dò con cái hoặc lời anh em tâm sự với nhau. Dấu hiệu khẳng định điều đó nội dung câu hát là lời căn dặn, lời tâm sự. 2. Trả lời câu hỏi 2 trang 36 sgk Ngữ văn 7 tập 1 Tình cảm mà bài 1 muốn diễn tả là tình cảm gì? Hãy chỉ ra cái hay của ngôn ngữ, hình ảnh, âm điệu của bài ca dao này. Tìm những câu ca dao cũng nói đến công cha nghĩa mẹ tương tự như bài 1. Trả lời – Tình cảm mà bài ca dao 1 muốn diễn tả là tình cảm của cha mẹ đối với con cái, nhắc nhở công ơn sinh thành, dưỡng dục của cha mẹ + Ví công cha với núi ngất trời khẳng định sự lớn lao + Ví mẹ là nước ở ngoài biển Đông thể hiện chiều sâu, chiều rộng. ⟹ Hình ảnh mẹ không lớn lao như người cha nhưng luôn gần gũi, rộng mở hơn. – Cái hay + Sử dụng phép so sánh “công cha – núi ngất trời”, “nghĩa mẹ – nước ở biển Đông” ⇒ Công sinh thành của cha mẹ là rất to lớn. + Hình ảnh cù lao chín chữ là cụ thể hóa về công cha, nghĩa mẹ, tình cảm biết ơn của con cái. + Ngôn ngữ sử dụng từ láy “mênh mông” + Âm điệu nhắn nhủ, tâm tình. – Những câu ca dao tương tự – Công cha như núi Thái Sơn Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra Một lòng thờ mẹ kính cha Cho tròn chữ hiếu mới là đạo con – Ơn cha nặng lắm ai ơi Nghĩa mẹ bằng trời chín tháng cưu mang. 3. Trả lời câu hỏi 3 trang 36 sgk Ngữ văn 7 tập 1 Bài 2 là tâm trạng người phụ nữ lấy chồng xa quê. Hãy nói rõ tâm trạng đó qua việc phân tích các hình ảnh thời gian, không gian, hành động và nỗi niềm của nhân vật. Trả lời – Bài 2 là tâm trạng của người phụ nữ lấy chồng xa quê. – Phân tích tâm trạng + Thời gian “chiều chiều” – gợi buồn, gợi nhớ nhưng nó không phải một lần mà chiều nào cũng vậy, nỗi buồn cứ chồng chất lên nhau làm cho cô gái đó càng nhớ nhà, nhớ mẹ da diết. + Không gian “ngõ sau” là ngõ vắng hoe, heo hút, thế là chiều nào cô cũng đứng ở đó để trông về quê mẹ. Trong cái khung cảnh ảm đạm, người phụ nữ đứng có một mình, thui thủi mới càng nhỏ bé và đáng thương hơn bao giờ hết. + Hành động “đứng”, “trông” về quê mẹ. + Nỗi niềm “ruột đau chín chiều” tức là cô đau nhiều bề ⟹ Nỗi nhớ mẹ của người con gái trong bài ca dao này rất da diết. 4. Trả lời câu hỏi 4 trang 36 sgk Ngữ văn 7 tập 1 Bài 3 diễn tả nồi nhớ và sự kính yêu đối với ông bà. Tình cảm đó được diễn tả như thế nào? Cái hay của cách diễn tả đó. Trả lời – Bài 3 là diễn tả nỗi nhớ và sự kính yêu đối với ông bà. – Phân tích Tác giả đã sử dụng biện pháp tu từ so sánh để diễn tả tình cảm ấy nỗi nhớ được so sánh với nuộc lạt buộc trên mái nhà. Mà như chúng ta biết, so sánh với nuộc lạt mái nhà là so sánh với sự vô cùng, vô kể bởi nuộc lạt có rất nhiều. ⟹ Tình cảm, nỗi nhớ của con cháu với ông bà là không đếm được. – Cái hay của cách diễn đạt này nằm ở cách dùng từ “ngó lên” chỉ sự thành kính và hình ảnh so sánh “nỗi nhớ – nuộc lạt” ngoài ý nghĩa chỉ nỗi nhớ vô kể, không đếm được nó còn thể hiện sự kết nối bền chặt tình cảm máu mủ, tình cảm huyết thống của những người trong gia đình mà cụ thể là của con cháu đối với ông bà. 5. Trả lời câu hỏi 5 trang 36 sgk Ngữ văn 7 tập 1 Trong bài 4, tình cảm anh em thân thương được diễn tả như thế nào? Bài ca dao này nhắc nhở chúng ta điều gì? Trả lời – Trong bài 4, tình cảm anh em thân thương được diễn tả + Trước hết, được diễn tả bằng các từ ngữ “chung”, “cùng chung”, “hòa thuận”, “vui vầy” để thể hiện rằng anh em luôn luôn hòa thuận, vui vẻ với nhau. + Tiếp theo, có sử dụng phép so sánh sự yêu quý nhau của anh em được so sánh với “như thể tay chân”. Anh em cũng như tay chân phải biết gắn kết, nương tựa lẫn nhau thì gia đình mới êm ấm, hạnh phúc. + Đặc biệt, cái hay ở đây là dùng những từ ngữ mộc mạc, quen thuộc, dễ hiểu khi nói về sự gắn bó thân thiết của tình anh em. – Bài ca dao nhắc nhở chúng ta anh em là ruột thịt với nhau, phải biết thương yêu và giúp đỡ nhau để cho cha mẹ được vui lòng. 6. Trả lời câu hỏi 6 trang 36 sgk Ngữ văn 7 tập 1 Những biện pháp nghệ thuật nào được cả bốn bài ca dao sử dụng? Trả lời Những nghệ thuật được cả 4 bài sử dụng – Thể thơ lục bát. – Cách ví von, so sánh. – Những hình ảnh gần gũi, quen thuộc trong đời sống hàng ngày. – Ngôn ngữ không theo hình thức đối đáp mà chỉ là lời nhắn nhủ, tâm tình. Luyện tập 1. Trả lời câu hỏi 1 trang 36 sgk Ngữ văn 7 tập 1 Tình cảm được diễn tả trong bốn bài ca dao là tình cảm gì? Em có nhận xét gì về những tình cảm đó? Trả lời – Tình cảm diễn ra trong 4 bài ca là những tình cảm về gia đình. – Những câu ca thuộc chủ đề này thường là lời ru của mẹ, lời của cha mẹ, ông bà nói với con cháu, lời của con cháu nói về cha mẹ, ông bà và thường dùng các hình ảnh so sánh, ẩn dụ quen thuộc để bày tỏ tâm tình, nhắc nhở về công ơn sinh thành, về tình mẫu tử và tình anh em ruột thịt. – Những tình cảm ấy thường mang tính chất kín đáo, sâu lắng, chân thành tiêu biểu cho tâm tình của người lao động trong sinh hoạt hàng ngày của họ. 2. Trả lời câu hỏi 2* trang 36 sgk Ngữ văn 7 tập 1 Ngoài những bài ca dao được học và đọc thêm trong SGK, em hãy tìm đọc và chép lại một số bài ca dao khác có nội dung tương tự. Trả lời Những câu ca dao có nội dung tương tự – Công cha đức mẹ cao dày Cưu mang trứng nước những ngày ngây thơ Nuôi con khó nhọc đến giờ Trưởng thành con phải biết thờ song thân. – Chị em như chuối nhiều tàu Tấm lành che tấm rách đừng nói nhau nặng lời. – Mẹ già ở tấm lều tranh Sớm thăm tối viếng mới đành dạ con. – Có cha có mẹ thì hơn, Không cha không mẹ như đờn không dãy. Còn cha gót đỏ như son, Đến khi cha mất gót con đen sì. – Con có cha như nhà có nóc, Con không cha như nòng nọc đứt đuôi. – Đi đâu mà bỏ mẹ già, Gối nghiêng ai sửa, chén trà ai nâng. – Mỗi đêm mỗi thắp đèn trời, Cầu cho cha mẹ sống đời với con. – Chiều chiều ngó ngược, ngó xuôi Ngó không thấy mẹ, bùi ngùi nhớ thương. – Chiều chiều xách giỏ hái rau Ngó lên mả mẹ ruột đau như dần. Các bài văn hay 1. Phát biểu cảm nghĩ về Những câu hát về tình cảm gia đình Những câu hát về chủ đề tình cảm gia đình chiếm khối lượng khá lớn trong kho tàng ca dao, dân ca Việt Nam, thể hiện đời sống tinh thần đẹp đẽ, phong phú của người lao động. Dưới đây là một số câu tiêu biểu nhất Công cha như núi ngất trời, Nghĩa mẹ như nước ở ngoài biển Đông. Núi cao biển rộng mênh mông, Cù lao chín chữ ghi lòng con ơi! Chiều chiều ra đứng ngõ sau, Trông về quê mẹ ruột đau chín chiều. Ngó lên nuộc lạt mái nhà, Bao nhiêu nuộc lạt nhớ ông bà bấy nhiêu. Anh em nào phải người xa, Cùng chung bác me, một nhà cùng thân. Yêu nhau như thể tay chân, Anh em hòa thuận, hai thân vui vầy. Nội dung những câu hát này thường là lời khuyên bảo của ông bà, cha mẹ với con cháu hoặc là sự bày tỏ lòng hiếu kính của các thế hệ sau đối với ông bà, cha mẹ. Nghệ thuật chung là dùng các hình ảnh so sánh, ẩn dụ quen thuộc trong ca dao. Câu thứ nhất khẳng định công lao sinh thành, dưỡng dục to lớn của cha mẹ đối với con cái và nhắc nhở bổn phận, trách nhiệm của con cái là báo đền chữ hiếu Công cha như núi ngất trời, Nghĩa mẹ như nước ở ngoài biển Đông. Núi cao biển rộng mênh mông. Cù lao chín chữ ghi lòng con ơi! Đây là lời hát ru của bà, của mẹ trên cánh võng đong đưa giữa trưa hè nóng bức hay trong những đêm đông giá rét. Am điệu của lời ca giống như lời tâm tình thủ thỉ, thiết tha, sâu lắng. Lời ru thường gắn liền với những quan hệ tình cảm gia đình và xã hội. Trên đời này, không có bài hát ru nào mà mối quan hệ giữa người nghe và người hát lại gần gũi, ấm áp, thiêng liêng như ở bài này. Để khẳng định công cha, nghĩa mẹ, ca dao thường lấy những hình ảnh lớn lao, vĩnh hằng của thiên nhiên để so sánh. Trong văn chương phương Đông, vai trò của người cha thường được ví với trời, với núi; vai trò của người mẹ ví với đất hoặc ví với biển trong các cặp biểu tượng truyền thống cha – trời, mẹ – đất, cha – núi, mẹ – biển. Những hình ảnh ước lệ đẹp đẽ ấy lại được miêu tả bổ sung bằng những định ngữ chỉ mức độ núi ngất trời – núi cao, biển rộng mênh mông. Bởi vì chỉ có những hình ảnh lớn lao, kì vĩ ấy mới diễn tả nổi công ơn của cha mẹ. Núi ngất trời, biển rộng mênh mông không thể nào đo được, cũng như công cha nghĩa mẹ đối với các con kể sao cho xiết! Công cha sánh đôi với nghĩa mẹ cũng là cách nói đối xứng truyền thống trong ca dao – dân ca. Nhờ nghệ thuật so sánh tài tình mà lời giáo huấn khô khan về chữ hiếu đã biến thành lời ru ngọt ngào, êm ái. Vì thế mà khái niệm trừu tượng về công cha, nghĩa mẹ cũng trở nên cụ thể, sinh động và thấm thía hơn. Công cha, nghĩa mẹ được đúc kết lại ở Cù lao chín chữ. Cách nói đảo ngược của Chín chữ cù lao – thành ngữ thường được dùng để nhắc đến công ơn cha mẹ. Lời nhắn nhủ chan chứa ân tình về công cha, nghĩa mẹ, về đạo làm con dần dần thấm qua dòng sữa ngọt ngào, qua lời ru êm ái, cứ từng ngày, từng ngay nuôi dưỡng tâm hồn và nhan cách của mỗi chúng ta. Câu hát thứ hai là tâm sự của người con gái lấy chồng xa quê. Trong ca dao, dân ca, không gian ngõ sau và bến sông thường gắn liền với tâm trạng của những người phụ nữ có cảnh ngộ như vậy Chiều chiều ra đứng ngõ sau. Trông về quê mẹ ruột đau chín chiều. Đó là tâm trạng buồn nhớ da diết, xót xa, thường xuất hiện vào lúc chiều buông. Cảnh chiều hay gợi buồn, gợi nhớ, bởi nó là thời điểm của sự đoàn tụ chim bay về tổ, con người trở về sau một ngày làm việc mệt nhọc. Vậy mà người con gái lấy chồng xa xứ phải thui thủi một mình nơi đất khách quê người. Ngõ sau là nơi vắng lặng, và thời điểm ngày tàn đêm đến lại càng vắng lặng. Không gian ấy gợi người đọc nghĩ đến cnahr ngộ cô đơn và thân phận đau khổ của người phụ nữ dưới chế độ phong kiến gia trưởng. Bao nhiêu tủi hờn dồn nén, chất chứa trong lòng mà họ không biết chia sẻ cùng ai. Người con gái xa nhà nhớ mẹ, nhớ quê … và băn khoăn day dứt vì chẳng thể trọn đạo làm con là đỡ đần cha mẹ già yếu lúc ốm đau, cơ nhỡ. Bên cạnh đó có cả nỗi nhớ về một thời con gái đã qua cùng nỗi ngậm ngùi thân gái dặm trường, phải chia tay cha mẹ, anh em, khăn gói theo chồng. Câu hát thứ ba thể hiện lòng biết ơn tổ tiên, ông bà của các con, các cháu. Sự yêu kính và lòng biết ơn được thể hiện bằng nghệ thuật so sánh khá phổ biến trong ca dao, dân ca Qua đình ngả nón trông đình, Đình bao nhiêu ngói em thương mình bấy nhiêu! Qua cầu ngả nón trông cầu, Câu bao nhiêu nhịp dạ em sầu bấy nhiêu … Những sự vật bình thường, quen thuộc đều có thể gợi thi hứng và trở thành thi liệu cho người sáng tác. Cái hay trong câu hát này là ở cách diễn tả tình cảm. Động từ Ngó lên bộc lộ thái độ trân trọng, tôn kính. Hình ảnh nuộc lạt mái nhà gợi nên mức độ không thể đo đếm cụ thể của lòng biết ơn cùng sự gắn kết bền chặt của tình cảm huyết thống. Bên cạnh đó, nó còn khẳng định công lao to lớn của tổ tiên, ông bà trong việc gây dựng nên gia đình, họ tộc. Các quan hệ tứ chỉ mức độ tăng tiến bao nhiêu … bấy nhiêu nhấn mạnh thêm ý đó. Câu hát thứ tư có thể là lời của cha mẹ khuyên nhủ các con hoặc là lời của anh em ruột thịt tâm sự với nhau Anh em nào phải người xa, Cùng chung bác me, một nhà cùng thân. Yêu nhau như thể tay chân, Anh em hòa thuận, hai thân vui vầy. Quan hệ anh em khác hẳn với quan hệ của người xa người dưng bởi vì nó có nhiều cái chung, cái cùng rất thiêng liêng Cùng chung bác mẹ, một nhà cùng thân. Anh em là bát máu sẻ đôi, vui buồn, sướng khổ có nhau dưới một mái nhà. Quan hệ anh em được ví như thể tay chân biểu hiện sự gắn bó máu thịt, khăng khít không rời. Câu hát là lời khuyên nhủ anh em phải trên thuận dưới hòa, trên kính dưới nhường, phải biết nương tựa, giúp đỡ nhau để cha mẹ vui lòng. Đó cũng là cách bao đền chữ hiếu thiết thực nhất, cụ thể nhất đới với cha mẹ Anh em hòa thuận, hai thân vui vầy. Cả bốn câu hát trên đều sử dụng thể thơ lục bát với âm điệu tâm tình, nhắn nhủ và các hình ảnh so sánh quen thuộc tất nhiên mỗi bài có những hình ảnh độc đáo riêng. Ca dao, dân ca là tiếng hát cất lên từ trái tim chất chứa bao nỗi buồn vui, sướng khổ của con người. Thơ ca dân gian nảy sinh và phát triển là để đáp ứng nhu cầu bộc lộ tình cảm ấy. Do đó, nó sẽ còn sống mãi, ngân vang mãi trong tâm hồn của mỗi chúng ta. 2. Phát biểu cảm nghĩ về bài ca dao Công cha như núi Thái Sơn, Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra. Một lòng thờ mẹ kính cha, Cho tròn chữ hiếu mới là đạo con Người Việt Nam ta rất coi trọng đời sống tình cảm, nhất là tình cảm gia đình. Có lẽ không ai không biết đến bài ca dao đã trở thành lời ru quen thuộc tự bao đời Công cha như núi Thái Sơn, Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra. Một lòng thờ mẹ kính cha, Cho tròn chữ hiếu mới là đạo con. Nói về công lao của cha mẹ đối với con cái, câu ca dao trên đã đưa ra những hình ảnh giàu sức biểu cảm để so sánh và chỉ ra những hình ảnh vĩ đại như núi Thái Sơn, như nước trong nguồn mới diễn tả hết công lao so sành ấy. Thái Sơn là một ngọn núi cao nổi tiếng ở Trung Quốc, tượng trưng cho những gì lớn lao, vĩ đại. Khi so sánh Công cha như núi Thái Sơn, nhân dân ta muốn nhấn mạnh công lao của người cha trong việc nuôi dạy con cái trưởng thành. Còn hình ảnh nước trong nguồn thể hiện tình yêu thương vô hạn của người mẹ đối với các con. Người xưa đã ví công cha với ngọn núi cao nhất, còn nghĩa mẹ lại so sánh với nước trong nguồn bất tận. Đọc kĩ bài ca dao, ta sẽ ngạc nhiên trước sự tinh tế này. Người xua đã phản ánh rất đúng đặc điểm tâm lí và cách biểu hiện tình cảm của cha mẹ đối với con cái để từ đó chọn chữ và dùng hình ảnh so sánh cho hợp lí. Vì thế chữ công để nói về cha, chữ nghĩa để nói về mẹ. Hai hình ảnh núi Thái Sơn và nước trong nguồn tuy khác xa nhau nhưng đều phù hợp với vai trò và vị trí của mỗi người. Công sinh thành của cha mẹ rất lớn. Không có cha mẹ thì không có các con. Bất cứ một anh hùng hay vĩ nhân nào cũng đều được sinh ra từ cha mẹ của mình. Cha mẹ đã dứt ruột sinh ra các con, đã chia sẻ một phần xương thịt để các con có mặt trên đời. Chính vì vậy, công ơn sinh thành của cha mẹ sánh ngang với núi cao, biển rộng. Cha mẹ cũng là người nuôi dưỡng các con từ khi mới chào đời cho đến lúc trưởng thành. Mẹ nuôi con bằng dòng sữa ngọt lành. Cha mẹ thay nhau chăm sóc đàn con mỗi khi trái gió trở trời. Cha mẹ ra sức làm lụng để nuôi các con khôn lớn. Từ một hình hài nhỏ xíu cho đến khi biết đi, rồi biết đọc, biết viết, biết nấu cơm, quét nhà, biết làm lụng để tự nuôi thân đâu phải là chuyện ngày một, ngày hai. Các con lớn dần lên cũng là lúc cha mẹ già yếu đi. Cha mẹ đã dành cho đàn con tất cả tâm huyết và sức lực của mình. Không chỉ nuôi con lớn, cha mẹ còn dạy dỗ cho các con nên người. Cha mẹ dạy con bằng chính những việc làm, những hiểu biết về đời sống, về đạo làm người của mình. Sau này, dù được thầy cô dạy dỗ, được người đời khuyên răn, nhưng cha mẹ vẫn là người thầy đầu tiên, người thầy gần gũi nhất của các con. Hạnh phúc thay cho những đứa con được ấm ủ, yêu thương trong vòng tay cha mẹ! Vậy làm con phải đối xử với cha mẹ như thế nào để đền đáp chữ hiếu? Câu cuối của bài ca dao nhắc nhở chúng ta bổn phận làm con Một lòng thờ mẹ kính cha, Cho tròn chữ hiếu mới là đạo con. Đạo con là đạo đức, trách nhiệm làm con. Bổn phận của con cái là phải bày tỏ lòng biết ơn và thái độ kính mến, chăm sóc cha mẹ lúc già yếu. Tình cảm đối với cha mẹ phải chân thành và được thể hiện qua những thái độ, hành động xứng với đạo làm con. Trong dân gian xưa nay đã lưu truyền những câu chuyện cảm động về lòng hiếu thảo của con cái đối với cha mẹ qua Nhị thập tứ hiếu Gương sáng của hai mươi bốn người con hiếu thảo. Nàng Cúc Hoa dắt mẹ đi ăn mày, gặp cảnh ngặt nghèo đã cắt thịt ở cánh tay mình để dâng mẹ ăn cho đỡ đói. Có lẽ đó cũng là một cách nói cường điệu để ca ngợi đức hiếu thảo. Còn trong đời thường, lòng biết ơn cha mẹ được thể hiện qua những lời nói và việc làm cụ thể hằng ngày như cốc nước mát ân cần trao tận tay cha mẹ khi đi làm về nắng nôi, mệt nhọc; là bát cháo nóng bưng cho cha mẹ khi ốm mệt; là sự cảm thông với hoàn cảnh khó khăn của cha mẹ mà không đua đòi ăn diện quần nọ, áo kia… Điều quan trong nhất đối với lứa tuổi học sinh là chúng ta phải phấn đấu học tập, rèn luyện để trở thành người con ngoan, trò giỏi, thành niềm vui, niềm tự hào của cha mẹ. Năm tháng qua đi, em ngày một trưởng thành. Em tự nhủ phải học tập thật giỏi để sau này trở thành người hữu ích cho gia đình, xã hội và thực sự trở thành chỗ dựa đáng tin cậy của cha mẹ lúc tuổi già. Bài ca dao Công cha như núi Thái Sơn … luôn nhắc nhở em giữ trọn đạo làm con. 3. Phát biểu cảm nghĩ về câu ca dao Anh em như thể tay chân, Rách lành đùm bọc, dở hay đỡ đần Tình cảm gia đình là tình cảm thiêng liêng nhất trong đời sống con người. Vì thế trong kho tàng văn học dân gian đã có biết bao tiếng hát, lời ru, câu chuyện… khuyên nhủ mọi người hãy nâng niu tình cảm gia đình đầm ấm , thuận hòa. Một trong những lời khuyên được lưu truyền rộng rãi là Anh em như chân với tay Rách lành đùm bọc, dở hay đỡ đần. Câu ca dao đã dùng hình ảnh so sánh cụ thể, gần gũi để lời khuyên dễ đi vào lòng người. Ai cũng biết tay, chân là những bộ phận trên cùng một cơ thể con người. Tuy mỗi bộ phận có chức năng, nhiệm vụ riêng nhưng giữa chúng luôn có mỗi quan hệ khăng khít, bổ sung, hỗ trợ cho nhau. Anh em trong gia đình cũng vậy. Tuy mỗi người là một cá nhân riêng biệt nhưng đều cùng cha mẹ sinh ra, cùng chơi, cùng học, cùng lớn lên dưới một mái nhà. Vì thế, quan hệ anh em là quan hệ gắn bó máu thịt với nhau. Vậy anh em phải cư xử với nhau thế nào cho đúng? Người xưa khuyên nhủ Rách lành đùm bọc, dở hay đỡ đần. Anh em ruột thịt phải thương yêu, giúp đỡ nhau trên mỗi bước đường đời. Rách, lành là hai hình ảnh tượng trưng cho hai hoàn cảnh sống khác nhau. Rách là cảnh sống khó khăn, khổ sở; còn lành là cảnh sống thuận lợi, sung túc. Hợp nghĩa lại, rách lành chỉ chung mọi cảnh ấm no hay nghèo đói. Khi đói khi no, lúc đủ lúc thiếu, dù trong bất cứ hoàn cảnh nào thì anh em ruột thịt cũng phải thương yêu, hỗ trợ lẫn nhau, không so đo tính toán thiệt hơn. Hoàn cảnh sống có thể thay đổi nhưng tình nghĩa anh em lúc nào cũng phải thắm thiết, bền chặt. Nếu như tình cảm anh em là thứ tình cảm tự nhiên thì sự đùm bọc lẫn nhau cũng là việc làm tự nhiên, tất yếu. Đùm bọc có nghĩa là giúp đỡ, che chở, chia sẻ cho nhau mọi nỗi buồn vui, mọi điều sướng khổ với tất cả tình cảm thương mến chân thành. Câu ca dao đưa ra một cách cư xử hợp tình hợp lí trong quan hệ anh em. Đây cũng là một chuẩn mực đạo đức để đánh giá phẩm chất con người. Đùm bọc, đỡ đần còn là trách nhiệm mỗi người anh, người em trong gia đình. Trong dân gian vẫn lưu truyền câu chuyện về tình anh em thắm thiết qua Sự tích trầu cau. Hai anh em sinh đôi họ Cao mồ côi cha mẹ, dắt nhau đến học ở nhà thầy đồ họ Lưu. Thấy họ nhường nhau bát cháo duy nhất, cô con gái thầy đồ cảm động và tình nguyện làm vợ người anh. Thế rồi chỉ vì một sự hiểu lầm mà người em xâu hổ phải ra đi. Người anh ân hận bỏ nhà đi tìm em… Tình anh em sâu nặng đã khiến trời đất cảm động, biến anh thành cây cau, em thành hòn đá, mãi mãi bên nhau trong tục ăn trầu của người Việt. Bên cạnh việc ca ngời tình anh em thắm thiết trong truyện Trầu cau, nhân dân ta cũng lên án người anh tham lam độc ác trong truyện Cây khế và dành cho hắn kết cục bi thảm là phải bỏ xác dưới đáy biển sâu. Bài học đạo đức từ câu ca dao trên thật sâu xa, thấm thía. Ngày nay, bài học đó vẫn giữ nguyên ý nghĩa giáo dục vì trong cuộc sống vẫn còn những cảnh tượng ngang trái, đau lòng, đi ngược lại đạo lí làm người. 4. Phát biểu cảm nghĩ về câu ca dao Chiều chiều ra đứng ngõ sau, Trông về quê mẹ ruột đau chín chiều Đây là câu ca dao phản ánh tâm trạng nhớ nhung, buồn khổ của người con gái lấy chồng xa xứ. Ngày ngày, cứ đến lúc chiều buông là cô lại thổn thức gạt thầm nước mắt Chiều chiều ra đứng ngõ sau, Trông về quê mẹ ruột đau chín chiều ! Câu ca dao chọn thời gian và không gian của buổi chiều tàn để làm nền cho nỗi nhớ, bởi nó thường khơi gợi lòng người nghĩ tới sự trở về và đoàn tụ. Không gian yên ắng, bàng bạc khói sương, mọi vật từ từ chìm vào bóng tối… dễ làm chạnh lòng kẻ xa quê. Ta thử hình dung ra cảnh đời và số phận của người con gái trẻ lần đầu xa mẹ, xa nhà, đi làm vợ, làm dâu nơi đất đồng xứ người. Ngày xưa, nông thôn Việt Nam sống khép kín theo kiểu làng xã. Mỗi làng, mỗi xã là một thế giới riêng biệt. Có người suốt đời không bước chân ra khỏi lũy tre làng. Bởi vậy cho nên con gái lấy chồng làng khác có nghĩa là chấp nhận nỗi biệt li dằng dặc, khó biết ngày trở lại. Thêm vào đó là sự ràng buộc khắt khe của lễ giáo phong kiến như quan niệm Nữ nhân ngoại tộc hay Tại giá tòng phụ, xuất giá tòng phu, phu tử tòng tử… Tất cả những điều bất công ấy biến cuộc đời người phụ nữ thành một chuỗi dài khổ, buồn thương. Đọc câu ca dao trên, ta thấy được một cảnh ngộ, một trạng thái của tâm hồn xa cách, nhớ nhung, đau xót. Chiều chiều có nghĩa là ngày nào cũng vậy, cứ đến thời điểm ấy là nỗi nhớ lại cồn cào, xoáy cuộn trong óc, trong tim. Bao nhiêu buổi chiều như thế đã trôi qua mà nỗi nhớ chẳng hề vơi. Nó thôi thúc cô gái ra đứng ngõ saucho khuất tầm mắt mọi người, để được một mình sống trong hài niệm. Phía xa quê kia là quê mẹ, là mảnh đất mình sinh ra và lớn lên; là nơi gắn bó với bao kỉ niệm buồn vui của thuở thơ ấu, của thời con gái. Quê mẹ, hai tiêng ấy thiêng liêng biết trừng nào! Quê mẹ là dòng sông, bến nước, là sân đình, gốc đa, là những cánh đồng thẳng cánh cò bay, là những đêm hội làng rộn rã trống chèo, ngân nga tiếng hát tiếng hò dưới ánh trăng vời vợi… Cái hay ở câu ca dao là khả năng gợi cảm rất lớn, rất sâu của nó. Không gian của buổi chiều cộng hưởng với tâm hồn đang dâng đầy nỗi nhớ của nhân vật trữ tình khiến cho người đọc thấm thía và cảm động. Cách nói cường điệu hay còn gọi là ngoa dụ ruột đâu chín chiều có tác dụng nhấn mạnh và khắc sâu tâm trạng của nhân vật. Nỗi buồn không thể bật thành tiếng khóc có chăng cũng chỉ là giọt lệ khóc thầm, không thể san sẻ cùng ai, thành ra càng ngấm sâu vào óc, vào tim. Dường như bao nhớ nhung xót tủi đọng lại cả trong hồn. Đọc nhiều lần câu ca dao trên và thử đặt mình vào hoàn cảnh của cô gái, ta sẽ thấy nỗi đau chia li làm cho cô như tê dại đi trong cái dáng bất động mỗi chiều, trong ánh mắt đăm đăm dõi về quê mẹ. Bằng những ngôn từ giản dị, tự nhiên, câu ca dao đã diễn tả được cung bậc cao nhất của nỗi nhớ trong tình cảnh xa cách, bơ vơ nơi đất khách quê người. Nỗi nhớ ấy gắn chặt với tình mẫu tử thiêng liêng, với tình quê hương thắm thiết. Vì thế mà cho đến tận bây giờ, nó vẫn làm cho bao trái tim, bao tấm lòng đồng điệu thổn thức, nghẹn ngào. 5. Phát biểu cảm nghĩ về câu ca dao Ngó lên nuộc lạt mái nhà, Bao nhiêu nuộc lạt nhớ ông bà bấy nhiêu Người Việt Nam ta từ ngàn xưa đã có tục thờ cúng đất trời, tổ tiên. Dù giàu hay nghèo, trong mỗi nhà đều có một cái bàn thờ để con cháu quanh năm nhang khói cho ông bà, cha mẹ. Đây là một phong tục đẹp, phản ánh đạo lí Uống nước nhớ nguồn,Ăn quả nhớ kẻ trồng cây… rất đáng chân trọng và gìn giữ. Nước ta vốn là một nước nông nghiệp lạc hậu. Phần lớn nông dân sống cuộc đời nghèo khó, quanh năm bát mồ hôi đổi lấy bát cơm. Hình ảnh những mái rạ bạc phếch, dầu dãi mưa là hình ảnh phổ biến của nông dân thuở trước. Bao số phận cùng khổ của sưu cao thuế nặng, bởi áp bức bất công, bởi nỗi lo cơm áo hằng ngày. Biết lấy gì để báo đáp công lao trời biển của ông bà, cha mẹ? Niềm thương nỗi nhớ chất chứa trong lòng. Băn khoăn, day dứt lắm mà không làm sao được, chỉ biết buông tiếng thở than chua xót Ngó lên nuộc lạt mái nhà, Bao nhiêu nuộc lạt nhớ ông bà bấy nhiêu! Câu ca dao mộc mạc, giản dị như cách suy nghĩ và biểu hiện tình cảm của người nông dân chất phác, thật thà. Nhớ và thương là những khái niệm trừu tượng đã được cụ thể hóa bằng hình ảnh rất quen thuộc nuộc lạt nuộc nút, mối trên mái nhà. Khi lợp nhà bằng lá cọ, cỏ tranh hay rơm trạ, người ta thường dùng lạt giang hay lạt tre chẻ mỏng, ngâm nước cho mềm để buộc chặt từng lá cọ, từng tấm tranh, tấm rạ vào rui, mè cho chắc chắn, gió không thể thổi bay. Một mái nhà như thế có bao nhiêu nuộc lạt? Chắc là phải tới con số vài ngàn! Vào một buổi trưa hè oi ả, hay chiều mưa tầm tã, người con nằm nghỉ trên chiếc phản gỗ hoặc chiếc chõng tre, chợt ngó lên mái nhà rồi vắt tay ngang trán mà ngẫm nghĩ sự đời rồi than thân trách phận sao cứ bị cái nghèo đeo đuổi mãi không tha. Đập vào mắt là cái mái nhà chi chít những nuộc lạt, cách bàn thờ tổ tiên, ông bà chỉ một tầm tay. Nhìn bàn thờ tổ tiên, ông bà mà chạnh lòng thương nhớ, mà áy náy ân hận vì phận làm con, làm cháu chưa trọn. Dòng cảm xúc dâng đầy và nước mắt đã ứa quanh mi, đành chỉ biết tặc lưỡi thở dài, tủi cho người đã khuất và tủi cho người đang sống. Để bày tỏ lòng thành, còn gì hay hơn sự so sánh Bao nhiêu nuộc lạt nhớ ông bà bấy nhiêu! Người con , người cháu không đếm xuể số lượng nuộc lạt cũng như không nói hết được nỗi nhớ ông bà… Cặp từ bao nhiêu… bấy nhiêu bộc bạch nỗi niềm thương nhớ và biết ơn vô hạn. Cách so sánh trên thường thấy trong ca dao Qua đình ngả nón trông đình, Đình bao nhiêu ngói thương mình bấy nhiêu; hoặc Qua cầu ngả nón trông cầu, Cầu bao nhiêu nhịp dạ em sầu bấy nhiêu… Đây là cách biểu hiện tình cảm tự nhiên và chân thành của người lao động. Chỉ hai câu ca dao mà gói ghém biết bao ý nghĩa; nhưng nổi bật nhất và thấm thía nhất vẫn là lòng biết ơn sâu sắc của con cháu đối với tổ tiên, ông bà, cha mẹ. Lòng biết ơn ấy là nền tảng của đạo lí, là cơ sở cho mọi điều tốt đẹp trên đời. Đọc câu ca dao, chúng ta càng thêm quý tâm hồn thuần hậu, trong sáng và hiếu nghĩa của người xưa. 6. Phát biểu cảm nghĩ về bài ca dao Anh đi anh nhớ quê nhà, Nhớ canh rau muống, nhớ cà dầm tương. Nhớ ai dãi nắng dầm sương, Nhớ ai tát nước bên đường hôm nao Bài Anh đi anh nhớ quê nhà vốn là sáng tác của Á Nam Trần Tuấn Khải, một nhà nho, một nhà thơ đầu thế kỉ XX, sau này được nhân dân hóa thành ca dao. Cả bài chỉ vẻn vẹn bốn câu, lời lẽ giản dị tưởng chừng dễ hiểu. Thế nhưng trong thực tế, đã có hai cách hiểu khác nhau rõ rệt và cả hai cách hiểu đó đều có cơ sở và lí do tồn tại. Cách hiểu thứ nhất nhấn mạnh vào nỗi nhớ quê nhà của người xa quê và coi chủ đè chính của bài ca dao là tình cản gắn bó sâu nặng với quê hương. Cách hiểu thứ hai nhấn mạnh vào nỗi nhớ ai của người sắp ra đi và chủ đề chính của bài ca dao là lời bày tỏ tình yêu đôi lứa. Về cách hiểu thứ nhấy người đi xa bộc lộ tình cảm của mình là dẫu sống nơi đất khách quê người nhưng lòng luôn hướng về quê nhà. Nhớ quê nhà là nhớ những gì quen thuộc trong cuộc sống nghèo khó nhưng đầy ắp tình nghĩa. Theo quy luật tâm lí thì quê hương càng trở nên đáng yêu đáng nhớ hơn khi người ta sống xa quê. Ta có cảm tưởng như bài ca dao là lời tâm tình tha thiết đối với quê hương của người lao động. Anh đi anh nhớ quê nhà, Nhớ canh rau muống, nhớ cà dầm tương. Nhớ ai dãi nắng dầm sương, Nhớ ai tát nước bên đường hôm nao. Bài ca dao mở đầu bằng đại từ Anh, lấy anh làm chủ thể với mục đích tập trung tất cả ý tình vào đó Anh đang sống xa nhà và anh nhớ quê nhà. Cụm từ anh đi anh nhớ thể hiện tình cảm da diết, khôn nguôi. Quê nhà không đơn giản chỉ là quê và nhà mà nó còn mang ý nghĩa rộng hơn. Trong trái tim của mỗi chúng ta đều mang nặng tình quê. Bởi vậy khi đi xa nỗi nhớ càng thiết tha sâu nặng Nhớ canh rau muống nhớ cà dầm tương. Đây là biểu hiện cụ thể của nỗi nhớ quê nhà. Cà dầm tương ăn với canh rau muống nấu cua đồng là món ăn quen thuộc của người nông dân đồng bằng Bắc Bộ, xa quê, nhớ tới mùi vị của những món ăn dân dã ấy, lòng người xao xuyến biết bao và mong muốn được trở về sum họp với gia đình lại càng thêm da diết. Quê nhà với muôn ngàn cái tưởng như tầm thường cây đa, bến nước, con đò, giậu mùng tơi xanh, luống cải vàng rung rinh trong gió xuân dìu dịu; tiếng sáo diều vi vu ngân nga lúc chiều về, hương lúa chín nồng nàn khi mùa tới… nhưng vẫn khiến người ta thương nhớ đến quặn lòng. Hai câu thơ trên gợi ra mội nỗi nhớ quê nhà thật mộc mạc và đằm thắm khó phai. Hai câu thơ tiếp theo là nỗi nhớ con người gắn bó với khung cảnh quê hương Nhớ ai dãi nắng dầm sương, Nhớ ai tát nước bên đường hôm nao. Người nông dân ngàn đời nay vẫn gắn liền với cuộc sống dãi nắng dầm sương, vất vả cực nhọc trăm bề. Nắng, sương thật sự thấm đượm cuộc sống nghèo khó. Ông bà, cha mẹ ta tắm sương gội nắng để kiếm cho ta miếng cơm manh áo, để tạo cho ta thể xác, tâm hồn. Quê hương ấy con người ấy hỏi làm sao khi xa cách, ta không thương, không nhớ?! Đại từ phiếm chỉ ai trong câu thơ thứ ba có thể là kẻ này người nọ nhưng tất nhiên phải có quan hệ thân thiết với người đi xa. Còn ai trong câu thơ thứ tư thì chỉ có thể là người yêu. Chàng trai xa quê nhớ người yêu trong khung cảnh lao động quen thuộc tát nước bên đường vào một sớm, một chiều hay một đêm trăng thanh nào đó… Tất cả các kỉ niệm về quê nhà sống dậy, kết thành một nỗi nhớ mênh mông. Bài Anh đi anh nhớ quê nhà là bài ca về tình quê hương, xứ sở. Yêu quê hương là tình cảm thiêng liêng của mỗi con người Quê hương nếu ai không nhớ, Sẽ không lớn nổi thành người Đỗ Trung Quân. Mỗi người chúng ta đều có một quê hương, nhưng trong thời đại mới ý nghĩa của hai tiếng quê hương được mở rộng hơn nhiều trên khắp mọi miền đất nước, ở đâu cũng có cuộc sống tình nghĩa, ở đó là quê hương. Dù vậy, bài ca dao trên muôn đời vẫn là cung đàn dịu ngọt cho mọi tấm lòng thiết tha gắn bó với quê hương, xứ sở. Về cách hiểu thứ hai, nếu ta coi đại từ phiếm chỉ ai trong hai câu cuối của bài ca dao là người bạn tình của chàng trai thì nỗi nhớ quê nhà gắn liền với nỗi nhớ người yêu. Cả hai nỗi nhớ đều chân thực, thiết tha. Đó là nội dung mà bài ca dao muốn bày tỏ và nếu coi bài thơ là lời tâm sự trước lúc đi xa của chàng trai với cô gái thì có một điểm đặc biệt đáng chú ý là chàng trai chưa xa mà đã nhớ. Dường như cô gái cũng thiết tha muốn biết khi xa quê chàng trai sẽ nhớ những gì và nhớ những ai. Bốn câu ca dao với năm từ nhớ liên tiếp cho thấy chàng trai vừa giãi bày được lòng mình vừa đáp ứng được nhu cầu của lòng bạn Anh đi anh nhớ quê nhà. Ở câu thứ nhất, tuy nỗi nhớ còn chung chung, chưa cụ thể, nhưng cô gái cũng đã yên tâm và chứa chan hi vọng vì chàng trai xưng anh với cô rất ngọt ngào, thân thiết. Vả lại, khi đi xa, chắc chắn chàng trai sẽ rất nhớ quê nhà, vì ở đó có cô gái mà mình thầm yêu mến. Đến câu thứ hai Nhớ canh rau muống, nhớ cà dầm tương thì chàng trai đã cụ thể hóa nỗi nhớ quê nhà ở câu thứ nhất một cách rất tự nhiên. Canh rau muống, cà dầm tương là những món ăn quen thuộc của người nghèo, mấy ai xã quê mà không thèm, không nhớ? Nhưng nhớ quê nhà không lẽ chỉ nhớ thế thôi ư? Cô gái dõi theo lời chàng trai rồi hồi hộp lắng nghe và chờ đợi. Sang câu thứ ba Nhớ ai dãi nắng dầm sương, cô gái không thể không liên tưởng đến mình, nhưng chưa thể khẳng định chắc chắn, vì ở quê nhà có bao người dãi nắng dầm sương, chứ đâu phải riêng cô? Cách nói của chàng trai như vậy là cách nói lấp lửng, vừa nói vừa thăm dò phản ứng của đối tượng, vừa kìm nén cảm xúc chất chứa trong lòng mình. Chỉ đến khi cảm thấy cô gái đã thuận tình, thuận ý, chàng trai mới dám thổ lộ một cách ý nhị và tình tứ Nhớ ai tát nước bên đường hôm nao. Qua đó, chàng trai bày tỏ tình yêu với người bạn gái. Đôi trai gái đã để ý đến nhau từ lâu nhưng chưa một lần thổ lộ. Tình yêu của họ mới ở giai đoạn đầu ngượng ngùng khó nói. Giờ đây, khi sắp xa quê, chàng trai mới mạnh dạn gặp cô gái để giãi bày tâm sự. Cách diễn đạt nỗi nhớ từ xa tới gần Anh đi anh nhớ quê nhà; từ chung đến riêng Nhớ canh rau muống, nhớ cà dầm tương; từ phiếm chỉ đến xác định Nhớ ai dãi nắng dầm sương, Nhớ ai tát nước bên đường hôm nao. Đến đây thì cả ý lẫn tình đều rõ. Ai kia chính là cô gái siêng năng, thuần hậu, dãi nằng dầm sương, góp phần cùng bao người làm nên ý nghĩa cuộc sống của chốn quê nhà. Nếu anh xa quê, thì người mà anh nhớ nhất sẽ là em – bởi em đã hóa thân thành quê hương yêu dấu. Tuy cuộc trò chuyện nhằm bày tỏ tình yêu nhưng chàng trai đã tránh không đụng chạm đến một từ yêu, thương nào mà tất cả những cảm xúc yêu thường đều dồn nén vào một từ nhớ. Từ nhớ được nhắc đi nhắc lại đến năm lần, mỗi lần một cung bậc, một nội dung khác nhau và càng về sau càng cụ thể hơn, da diết hơn. Trong ca dao, nhất là ca dao tỏ tình, việc mượn cái này để nói cái kia, mượn nhớ nói yêu, mượn giận nói thương đã trở thành thông lệ quen thuộc. Dù hiểu cách nào thì ở bài ca dao trên, tình yêu quê hương, tình yêu trai gái cũng hòa quyện một cách với nhau một cách sâu nặng. Bài ca dao chỉ có 4 câu với những hình ảnh tưởng chừng bình thường nhưng tieu biểu, chọn lọc đã nói lên được tình cảm thắm thiết tác động sâu xa đến tâm hồn người nghe. Phải thực sự yêu quê, phải là người lao động gắn bó sâu sắc với cuộc sống ở làng quê mới sáng tạo ra được một bài ca dao bình dị mà tuyệt vời đến thế! Bài trước Soạn bài Mạch lạc trong văn bản sgk Ngữ văn 7 tập 1 Bài tiếp theo Soạn bài Những câu hát về tình yêu quê hương đất nước con người sgk Ngữ văn 7 tập 1 Xem thêm Các bài soạn Ngữ văn 7 khác Để học tốt môn Toán lớp 7 Để học tốt môn Vật lí lớp 7 Để học tốt môn Sinh học lớp 7 Để học tốt môn Lịch sử lớp 7 Để học tốt môn Địa lí lớp 7 Để học tốt môn Tiếng Anh lớp 7 Để học tốt môn Tiếng Anh lớp 7 thí điểm Để học tốt môn Tin học lớp 7 Để học tốt môn GDCD lớp 7 Trên đây là bài Hướng dẫn Soạn bài Ca dao dân ca những câu hát về tình cảm gia đình sgk Ngữ văn 7 tập 1 đầy đủ và ngắn gọn nhất. Chúc các bạn làm bài Ngữ văn tốt! “Bài tập nào khó đã có I. Những điều cần biết về thể loại ca dao- Ca dao, dân ca là tên gọi chung của các thể loại trữ tình dân gian kết hợp giữa lời và nhạc, diễn tả đời sống nội tâm của con Ca dao, dân ca thuộc loại trữ tình, phản ánh tâm tư tình cảm, thế giới tâm hồn của con người trữ phát ra, bày tỏ, thể hiện ; tình tình cảm, cảm xúc trong các quan hệ xã Ca dao châm biếm thể hiện khá tập trung những nét đặc sắc của nghệ thuật trào lộng dân gian Việt Tình cảm ga đình là một trong những chủ đề tiêu biểu của ca dao, dân ca. Những câu thuộc chủ đề này thường là lời ru của mẹ, lời dạy của cha, ông bà với con cháu hay ngược lại....II. Soạn bài Ca dao, dân ca những câu hát về tình cảm gia đình lớp 7 phần Đọc hiểuCâu 1 Lời của từng bài ca dao là lời của ai, nói với ai? Tại sao em khẳng định như vậy?Trả lờiBốn bài ca dao- Bài 1 Đây là lời của mẹ ru con và nói với con. Dấu hiệu khẳng định điều đó+ Tiếng gọi “con ơi”- Bài 2 Đây là lời của người con gái lấy chồng xa quê nói với mẹ và quê mẹ. Dấu hiệu khẳng định+ Đối tượng mà lời ca dao hướng tới “Trông về quê mẹ”+ Trong ca dao dân ca, không gian “Ngõ sau”. “Bên sông” thường gắn với tâm trạng của người phụ Bài 3 Đây là lời của con cháu nói với ông bà hoặc nói với người thân. Dấu hiệu khẳng định+ “Nuột lạt mái nhà” là hình ảnh gợi nhớ người thân gia đình trong ca dao - Dân ca.+ Đối tượng của nỗi nhớ “ông bà”- Bài 4 Nội dung là lời của những người lớn trong gia đình ông bà, cha mẹ, cô bác… nói với những người nhỏ con, cháu trong gia đình, hoặc là lời của anh em tâm sự với nhau. Vì nội dung câu hát là lời căn dặn, lời tâm 2. Tình cảm mà bài 1 muốn diễn tả là tình cảm gì? Hãy chỉ ra cái hay của ngôn ngữ, hình ảnh, âm điệu của bài ca dao này. Tìm những câu ca dao cũng nói đến công cha nghĩa mẹ tương tự như bài lờiNội dung tình cảm mà bài ca dao muốn diễn đạt- Có lẽ đây là bài ca dao đã gảy đúng sợi dây tình cảm thiêng liêng nhất, tha thiết nhất trong trái tim mỗi người, tình cảm đối với cha Nội dung của bài ca dao là lời nhắc nhở con cái về công lao trời biển của cha mẹ. Là sự nhắn nhủ bổn phận và trách nhiệm làm con không bao giờ được quên công lao hay của bài Dùng biện pháp nghệ thuật so sánh ví Công cha được so sánh với núi "ngất trời". Nghĩa mẹ được so sánh với nước "biển Đông". Đây là lối ví von quen thuộc ta thường gặp trong ca dao.+ Núi và biển là những cái to lớn, mênh mông cao rộng, vĩnh hằng của thiên nhiên được đưa ra làm đối tượng để so sánh. Điều đó muốn nói rằng công cha nghĩa mẹ là vô cùng to lớn không thể nào kể hết được.+ Cha uy nghiêm, vững chãi được so sánh với núi. Mẹ dịu dàng, bao dung được so sánh với biển. Cách so sánh đầy thú vị phù hợp với tính cách của mỗi Biện pháp đối xứng làm khắc sâu thêm ấn tượng công cha đối xứng với nghĩa mẹ, núi đối xứng với Từ "công" là nghĩa trừu tượng, tác giả đã cụ thể hóa thành "cù lao chín chữ" để bất kì ai cũng có thể nhìn thấy được một cách rõ Thể thơ lục bát mền mại và sự ngọt ngào của điệu hát ru đã làm cho bài ca dao giống như lời thủ thỉ tâm tình sâu lắng Mẹ ru cái lẽ ở đời Sữa nuôi phần xác hát nuôi phần ca dao nói đến công cha nghĩa mẹ"Công cha như núi Thái SơnNghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy raMột lòng thờ mẹ kính chaCho tròn chữ hiếu mới là đạo con"."Ơn cha nặng lắm ai ơiNghĩa mẹ bằng trời, chín tháng cưu mang"Câu 3. Bài 2 là tâm trạng người phụ nữ lấy chồng xa quê. Hãy nói rõ tâm trạng đó qua việc phân tích các hình ảnh thời gian, không gian, hành động và nỗi niềm của nhân lờiBài 2 là tâm trạng của người phụ nữ lấy chồng xa quê nhớ mẹ và nhớ quê trạng đó được khắc họa bởi thời gian “chiều chiều”. Trong ca dao, buổi chiều là lúc dễ gợi buồn, nhớ. Ở dây lại là người con gái “lấy chồng xa xứ™ cho nên nỗi nhớ cha mẹ, anh em và nỗi thèm khát được đoàn tụ gia đình càng thêm khắc gian “Ngõ sau” thường là nơi ít người lui tới, nhất là vào buổi chiều, ngõ sau lại càng vắng lặng. Người con gái về nhà chồng, khi đứng ngõ sau thường là đứng thui thủi một minh che dấu nỗi niềm riêng, có khi đó là những giọt nước mắt buồn tủi, bơ trong ca dao, khi nhân vật trữ tình “ra đứng” ở một không gian nhất định nào đó, chẳng hạn ngõ sau, bờ sông, cổng làng ... thì đó là lúc tâm sự buồn không biết tâm sự cùng ai, nỗi niềm dâng lên. Người con gái “trông về quê mẹ” với bao nỗi lo cha mẹ già yếu sớm hôm không ai đỡ đần. Cũng có thể là nỗi tiếc về thời con gái đã qua, nỗi đau về thân phận làm dâu nhà chồng. Đọc bài ca dao, không ai tránh khỏi niềm yêu thương, nỗi xót xa xé buốt trong 4. Bài 3 diễn tả nồi nhớ và sự kính yêu đối với ông bà. Tình cảm đó được diễn tả như thế nào? Cái hay của cách diễn tả lờiNỗi niềm nhớ thương và tôn kính với ông bà được thể hiện- Hành động "Ngó lên" thể hiện sự thành kính tôn Sự vật so sánh "nuột lạt mái nhà" – hình ảnh rất đỗi bình thường gắn bó thân nhắc đến công lao của ông bà ngày xưa đã xây dựng lên ngôi nhà, bàn tay ông bà đã buộc từng nuột lạt ấy. Nuột lạt ấy dường như còn hơi ấm của tay, của tình thương ông bà để Lối so sánh "Bao nhiêu… bấy nhiêu".+ Cụ thể hóa nỗi nhớ.+ Nỗi nhớ trùng điệp nhiều vô kể, không thể nào kể xiết. Đây là lối so sánh mức độ, tương tự như câu ca dao"Qua cầu ngả nón trong cầuCầu bao nhiêu nhịp dạ em sầu bấu nhiêu"Câu 5. Trong bài 4, tình cảm anh em thân thương được diễn tả như thế nào? Bài ca dao này nhắc nhở chúng ta điều gì?Trả lờiTrong bài 4, tình cảm anh em được diễn tả như sau- Khác với “người xa”, anh em có những cái “cùng”, “chung”, “một “.Trong đó, “cùng chung bác mẹ” và “một nhà” là cùng huyết thống và cùng những kỉ niệm sướng khổ với nhau trong mái ấm gia đình. Như thế, anh em tuy hai là một. - Lời khuyên yêu thương gắn bó được so sánh “như thể tay chân”. Tay, chân cùng là những bộ phận của một cơ thể. Sự so sánh ấy cho thấy sự gắn bó anh em thật là máu thịt, tình cảm anh em thật là thiêng liêng. Bài ca dao nhắc nhở chúng ta anh em là ruột thịt với nhau, phải biết thương yêu và giúp đỡ nhau để cho cha mẹ được vui 6. Những biện pháp nghệ thuật nào được cả bốn bài ca dao sử dụng?Trả lờiNhững biện pháp nghệ thuật được cả bốn bài ca dao sử dụng là- Thể thơ lục Cách ví von, so Những hình ảnh gần gũi, quen thuộc trong đời sống hàng Đặc biệt, ngôn ngữ vẫn mang tính chất hướng ngoại nhưng không theo hình thức đối đáp mà chỉ là lời nhắn nhủ, tâm Soạn bài Ca dao, dân ca những câu hát về tình cảm gia đình phần Luyện tậpCâu 1. Tình cảm được diễn tả trong bốn bài ca dao là tình cảm gì? Em có nhận xét gì về những tình cảm đó?Trả lờiTình cảm đuợc diễn tả trong bốn bài ca dao là tình cảm gia đình. Những tình cảm ấy thường mang tính chất kín đáo, sâu lắng, chân thành tiêu biểu cho tâm tình của người lao động trong sinh hoạt hàng ngày của 2. Ngoài những bài ca dao được học và đọc thêm trong SGK, em hãy tìm đọc và chép lại một số bài ca dao khác có nội dung tương lờiMột số bài ca dao có nội dung tương tự1. Có cha có mẹ thì hơn,Không cha không mẹ như dờn không Còn cha gót đỏ như son,Đến khi cha mất gót con đen Con có cha như nhà có nóc,Con không cha như nòng nọc đứt Đi đâu mà bỏ mẹ già,Gối nghiêng ai sửa, chén trà ai Mỗi đêm mỗi thắp đèn trời,Cầu cho cha mẹ sống đời với Chiều chiều ngó ngược, ngó xuôiNgó không thấy mẹ, bùi ngùi nhớ Chiều chiều xách giỏ hái rauNgó lên mả mẹ ruột đau như đây là chi tiết phần soạn bài Ca dao dân ca những câu hát về tình cảm gia đình ngữ văn 7 tập 1 với hướng dẫn tả lời câu hỏi trong sách giáo khoa của bài học để các em hiểu về ý nghĩa và tác dụng của những câu ca dao, dân ca trong cuộc sống tình cảm gia đình vẫn được lưu truyền từ xưa tới nay. Đừng quên tham khảo thêm phần soạn ngữ văn 7 tập 1 chi tiết nhất cho các em nhé!Nếu không có thời gian soạn bài chi tiết như ở trên thì các em cũng có thể tham khảo Soạn văn 7 bài Ca dao dân ca những câu hát về tình cảm gia đình ngắn nhất dưới đây để chuẩn bị bài nhéSoạn bài Ca dao dân ca những câu hát về tình cảm gia đình ngắn nhấtCâu 1BàiLời của ai, nói với ai ?Cơ sở1lời mẹ hát ru con“ghi lòng con ơi”2lời người con gái lấy chồng xa quê với mẹ“trông về quê mẹ”3con cháu với ông bàdựa vào nghĩa và câu “nhớ ông bà bấy nhiêu”4- ông bà, cô bác nói với cháu - cha mẹ dặn dò con cái - anh em một nhàdựa trên nội dungCâu 2 trang 36 sgk Ngữ Văn 7 Tập 1 Phân tích Bài 1 - Tình cảm muốn diễn tả tình cảm cha mẹ với con cái, nhắn nhủ con phải ghi nhớ công lao trời biển của cha Cái hay phép so sánh công cha - núi ngất trời; nghĩa mẹ - nước biển Đông, đối xứng cha-mẹ; núi-biển, thể lục bát dân gian, âm điệu sâu lắng đi vào lòng Một số câu ca dao tương tự + "Lên non mới biết non caoNuôi on mới biết công lao mẫu tử"+ "Công cha như núi Thái SơnNghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy raMột lòng thờ mẹ kính chaCho tròn chữ hiếu mới là đạo con"+ "Nuôi con mẹ héo vóc hìnhCạn bầu sữa ngọt mà tình không vơi"Câu 3 Phân tích Bài 2 - Tâm trạng người phụ nữ lấy chồng xa quê - Thời gian "chiều chiều" - từ láy gợi buồn và thời gian tuần hoàn, lặp Không gian "ngõ sau " - vắng lặng, không gian rộng, gợi sự cô Hành động "đứng " - sự hướng vọng, không yên Nỗi niềm "ruột đau chín chiều " - "chín bề", nhiều bề nỗi cô đơn làm dâu xứ lạ, nhớ thương cha mẹ, tê tái, đau buồn không giúp đỡ được cha 4 Phân tích Bài 3 - nỗi nhớ và sự yêu kính với ông bà - "Ngó lên " thể hiện sự tôn Hình ảnh "nuộc lạt " có hai ý nghĩa là "rất nhiều" và "tình cảm gắn bó".- Cặp từ so sánh "Bao nhiêu ... bấy nhiêu " nỗi nhớ trùng điệp nhiều vô 5 trang 36 sgk Ngữ Văn 7 Tập 1 Phân tích Bài 4 - tình cảm anh em thân thương - Điệp từ "cùng chung - cùng thân " tình thiêng liêng, quan So sánh ví anh-em với tay-chân, những bộ phận gắn bó khăng khít trên một thể thống nhất, nói lên sự gắn bó anh em.→ Nhắc nhở anh em phải hòa thuận, đoàn kết, thương yêu nhau để cha mẹ vui lòng cũng là lẽ sống đúng 6 Những biện pháp nghệ thuật được cả bốn bài ca dao sử dụng - Thể thơ lục bát- Lối ví von, so Hình ảnh gần gũi, quen thuộc trong đời Ngôn ngữ vẫn mang tính chất hướng ngoại nhưng không theo hình thức đối đáp mà chỉ là lời nhắn nhủ, tâm tậpCâu 1- Tình cảm diễn tả trong bốn bài ca dao là tình cảm gia đình cha mẹ - con cái, mẹ con, ông bà - con cháu, anh em một Nhận xét Đó là những tình cảm thiêng liêng, đáng quý, chúng ta cần phải tôn trọng, giữ gìn 2* trang 36 sgk Ngữ Văn 7 Tập 1Một số bài ca dao nội dung tương tự - "Biển Đông còn lúc đầy vơiChớ lòng cha mẹ suốt đời tràn dâng"- “Chiều chiều xách giỏ hái rauNhìn lên mả mẹ ruột đau như dần”- “Đói lòng ăn hột chà làĐể cơm nuôi mẹ, mẹ già yếu răng”- “Khôn ngoan đối đáp người ngoàiGà cùng một mẹ chớ hoài đá nhau”.Xem thêmBài trước Soạn bài Mạch lạc trong văn bảnBài sau Soạn bài Những câu hát về tình yêu quê hương, đất nước, con người

soạn văn 7 bài ca dao dân ca